Trong chăn nuôi gia cầm, việc biết cách phân biệt gà con trống mái ngay từ những ngày đầu đời đóng vai trò quan trọng trong việc lên kế hoạch nuôi dưỡng, chọn giống và tối ưu hiệu quả kinh tế. Trong bài viết này, chuyên mục sống sẽ hướng dẫn bạn phân biệt gà con trống mái đầy đủ.
Cách phân biệt gà con trống mái dựa trên đặc điểm hình thái
Quan sát lỗ huyệt (phương pháp chuyên nghiệp)
Phương pháp soi lỗ huyệt được áp dụng nhiều trong các trang trại lớn vì có độ chính xác rất cao (đạt tới 90–95%).
Cách thực hiện:
- Trước tiên, bạn cần bắt nhẹ nhàng gà con bằng một tay, để gà nằm ngửa trên lòng bàn tay.
- Dùng tay còn lại vuốt nhẹ bụng gà từ trên xuống dưới để gà thải hết phân, tránh che khuất lỗ huyệt.
- Tiếp theo, dùng ngón tay cái và ngón trỏ nhẹ nhàng mở lỗ huyệt ra để quan sát bên trong.
Dấu hiệu nhận biết:
- Nếu bạn thấy một nốt nhỏ như hạt gạo bên trong lỗ huyệt, đó thường là gà trống.
- Nếu bên trong lỗ huyệt trơn láng, bằng phẳng, không có nốt nổi bật, đó khả năng cao là gà mái.
Cách phân biệt gà con trống mái qua quan sát lông cánh
Nếu bạn ngại tiếp xúc trực tiếp với lỗ huyệt, thì phương pháp quan sát lông cánh là cách đơn giản và dễ áp dụng hơn nhiều.
Cách kiểm tra:
- Dùng tay nhẹ nhàng kéo rộng một bên cánh của gà con ra.
- Quan sát hàng lông chính mọc trên cánh.
Đặc điểm cần chú ý:
- Gà trống: các lông cánh mọc đều nhau, sợi lông dài gần bằng nhau, thẳng hàng. Lông có vẻ khỏe mạnh, thẳng và cứng cáp.
- Gà mái: các lông cánh mọc xen kẽ lộn xộn giữa lông dài và lông ngắn. Khi sờ tay vào sẽ có cảm giác mềm hơn, sợi lông mỏng manh hơn.
Mẹo nhỏ: Thời điểm tốt nhất để kiểm tra lông cánh là khi gà con được khoảng 1–2 tuần tuổi. Khi đó, sự khác biệt về độ dài và hình thái lông đã hiện rõ rệt hơn so với lúc mới nở.
Cách phân biệt gà con trống mái dựa vào màu sắc lông tơ
Ở một số giống gà đặc biệt (ví dụ như gà công nghiệp lai), màu sắc lông tơ cũng là cơ sở phân biệt giới tính:
- Gà trống: có màu lông sáng hơn, bóng và mượt, bề ngoài trông khỏe mạnh hơn.
- Gà mái: lông có màu sẫm hơn một chút, sợi lông mềm, xốp, dễ rối hơn.
Cách phân biệt gà con trống mái qua hành vi tự nhiên
Ngoài những dấu hiệu hình thái, bạn hoàn toàn có thể nhận biết gà trống mái qua hành vi hoạt động hằng ngày.
Cách phân biệt gà con trống mái dựa trên mức độ hoạt động
- Gà trống: thường rất năng động, di chuyển nhanh nhẹn, hay tranh giành thức ăn, thích leo trèo lên vật cao, đôi khi còn nhảy cẫng lên hoặc thử vỗ cánh tập gáy từ sớm.
- Gà mái: tính cách điềm đạm hơn, di chuyển nhẹ nhàng, thích tụ tập theo nhóm, ít khi tranh giành, và dành nhiều thời gian hơn để rỉa lông hoặc nghỉ ngơi.
Âm thanh – tiếng kêu
Âm thanh cũng là một đặc điểm để phân biệt:
- Gà trống: tiếng kêu trong, to, vang vọng và có xu hướng cất tiếng gáy sớm hơn (thường khi 2–3 tháng tuổi đã có tiếng gáy khàn).
- Gà mái: tiếng kêu nhỏ hơn, âm trầm, nhẹ nhàng hơn, ít kêu to trừ khi có mối nguy hiểm.
Các phương pháp phân biệt gà con khác
Ngoài các phương pháp trên, hiện nay người ta còn áp dụng những cách hiện đại hơn như:
Dùng đèn pin chiếu lỗ huyệt là cách phân biệt gà con trống mái
- Bạn chiếu đèn pin led nhỏ vào vùng lỗ huyệt của gà con trong bóng tối.
- Gà trống: sẽ lộ ra một đốm nhỏ hình tròn sáng rõ, đó là bộ phận sinh dục đang phát triển.
- Gà mái: không thấy đốm sáng nổi bật, vùng da trơn láng hơn.
Dùng thiết bị phân biệt giới tính chuyên dụng
Ở các trang trại quy mô lớn, người ta sử dụng các thiết bị như máy soi lỗ huyệt tự động hoặc xét nghiệm adn để phân biệt trống mái.
Xem thêm: Mách bạn cách phân biệt mèo đực cái cho người mới nuôi
Xem thêm: Cách phân biệt thỏ đực thỏ cái chính xác trong 3 phút
- Máy soi tự động: xác định bằng hình ảnh quang học, rất nhanh, nhưng giá thành đầu tư máy móc cao.
- Xét nghiệm adn: độ chính xác gần như tuyệt đối nhưng chi phí lớn, phù hợp cho các dự án nhân giống gà giống cao cấp.
Những lưu ý khi phân biệt gà con trống mái
- Thời điểm phân biệt tốt nhất: là lúc gà con dưới 3 ngày tuổi. Sau khoảng thời gian này, các dấu hiệu ban đầu sẽ dần bị mất đi do gà phát triển nhanh.
- Kết hợp nhiều phương pháp: để tăng độ chính xác, bạn nên sử dụng ít nhất 2 phương pháp song song (ví dụ: vừa soi lỗ huyệt vừa quan sát hành vi).
- Không nên lạm dụng kiểm tra lỗ huyệt quá nhiều: vì thao tác sai kỹ thuật có thể làm tổn thương bộ phận sinh dục non nớt, ảnh hưởng khả năng sinh sản về sau.
- Vệ sinh và thao tác nhẹ nhàng: luôn đảm bảo vệ sinh tay, dụng cụ, thao tác nhẹ nhàng, tránh làm gà con bị đau hoặc hoảng sợ.
Phân biệt giới tính gà con là kỹ năng cần thiết đối với người chăn nuôi, đặc biệt là những ai muốn chủ động trong việc phân đàn, chọn giống và tối ưu hóa lợi nhuận. Hãy kiên nhẫn luyện tập, bởi với sự khéo léo và kinh nghiệm tích lũy theo thời gian, bạn sẽ dễ dàng nhận diện chính xác giới tính đàn gà con của mình