Uống cà phê có làm hạ đường huyết không? Hay ngược lại khiến đường huyết tăng? Cùng sức khỏe tìm hiểu chi tiết qua các nghiên cứu khoa học và lời khuyên dành cho người tiểu đường.
Công dụng của cà phê đối với sức khỏe để biết có hạ đường huyết?
Cà phê là thức uống phổ biến trên toàn thế giới, không chỉ giúp tinh thần tỉnh táo mà còn được ghi nhận nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, một số người sau khi uống cà phê lại cảm thấy mệt lả, khó chịu, từ đó đặt ra câu hỏi: uống cà phê có làm hạ đường huyết không, và có nên uống cà phê nếu mắc bệnh tiểu đường?
Không thể phủ nhận rằng cà phê, đặc biệt là cà phê đen nguyên chất, mang lại nhiều lợi ích:
- Chống suy nhược thần kinh: Caffein trong cà phê giúp kích thích hệ thần kinh trung ương, cải thiện tâm trạng và tăng sự tỉnh táo.
- Hỗ trợ đường tiêu hóa: Cà phê giúp kích thích nhu động ruột, trung hòa độc tố và hỗ trợ phòng ngừa ung thư đại tràng.
- Ổn định huyết áp: Một số nghiên cứu cho thấy uống cà phê đen, không đường, không sữa, với liều lượng vừa phải có thể hỗ trợ điều hòa huyết áp.
Tuy nhiên, tác động của cà phê lên chỉ số đường huyết lại khá phức tạp và cần được hiểu rõ, đặc biệt với những người có nguy cơ tiểu đường.
Các nghiên cứu về tác động hạ- tăng của cà phê đến đường huyết
Nghiên cứu từ Đại học Duke, Hoa Kỳ cho thấy uống cà phê không hạ đường huyết
Tiến sĩ James Lane và cộng sự đã tiến hành một nghiên cứu trên 10 bệnh nhân tiểu đường type 2. Các bệnh nhân vẫn duy trì chế độ ăn uống, luyện tập và dùng thuốc như bình thường, nhưng được yêu cầu uống ít nhất 2 tách cà phê mỗi ngày.
Kết quả ghi nhận:
- Đường huyết trung bình tăng 8% so với ngày không uống cà phê.
- Đường huyết sau bữa ăn cũng tăng rõ rệt:
- Sau bữa sáng: tăng 9%.
- Sau bữa trưa: tăng 15%.
- Sau bữa tối: tăng 26%.
Điều này chứng tỏ rằng caffein trong cà phê có thể làm cản trở quá trình chuyển hóa glucose thành năng lượng, dẫn đến lượng đường trong máu cao hơn.
Nghiên cứu tại Bệnh viện Hoàng gia Bournemouth, Anh có làm hạ đường huyết nếu uống cà phê
Tiến sĩ Tristan Richardson cũng thực hiện một nghiên cứu trên 19 bệnh nhân tiểu đường type 1. Những bệnh nhân này được bổ sung 50 mg caffein mỗi ngày (tương đương một tách cà phê nhỏ). Một số bệnh nhân được sử dụng 250 mg caffein mỗi lần, hai lần mỗi ngày, trong khi nhóm đối chứng dùng giả dược.
Kết quả:
- Nhóm dùng caffein có thời gian bị hạ đường huyết về đêm ít hơn so với nhóm dùng giả dược.
- Tuy nhiên, caffein không làm giảm mức đường huyết chung trong ngày.
Điều này cho thấy caffein có tác động ổn định một phần vào ban đêm, nhưng không thể giúp hạ đường huyết theo đúng nghĩa.
Vì sao cà phê làm tăng đường huyết?
Theo các chuyên gia, có hai cơ chế chính lý giải việc cà phê làm tăng đường huyết:
- Ảnh hưởng đến chuyển hóa glucose: Caffein làm giảm độ nhạy insulin, khiến glucose khó được hấp thu vào tế bào hơn, dẫn đến lượng đường trong máu cao.
- Kích thích sản sinh hormone adrenaline: Adrenaline làm tăng nồng độ glucose trong máu, chuẩn bị năng lượng cho cơ thể phản ứng với “căng thẳng”.
Ngoài ra, cà phê còn có thể kích thích giải phóng cortisol – hormone gây stress – cũng góp phần làm tăng đường huyết.
Uống cà phê hạ đường huyết có đúng không?
Qua các nghiên cứu và phân tích trên, có thể khẳng định rằng:
- Uống cà phê không giúp hạ đường huyết.
- Ngược lại, cà phê có thể làm tăng đường huyết, nhất là ở người có nguy cơ hoặc đang mắc bệnh tiểu đường.
Ngay cả cà phê ít caffein (decaf) cũng có thể gây tác động nhẹ đến chỉ số đường huyết, tuy mức độ ảnh hưởng thấp hơn so với cà phê thông thường.
Người tiểu đường nên uống cà phê như thế nào?
Nếu bạn yêu thích cà phê nhưng lại lo ngại về đường huyết, hãy lưu ý những điểm sau:
- Ưu tiên cà phê đen nguyên chất, không đường, không sữa.
- Uống với lượng vừa phải: Không quá 1–2 tách nhỏ mỗi ngày.
- Tránh uống cà phê ngay trước hoặc sau bữa ăn để hạn chế đường huyết tăng đột biến.
- Theo dõi chỉ số đường huyết cá nhân sau khi uống để điều chỉnh lượng tiêu thụ phù hợp.
Nếu cảm thấy có dấu hiệu bất thường sau khi uống cà phê, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Cà phê, mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng không giúp hạ đường huyết như nhiều người vẫn lầm tưởng. Thay vào đó, uống cà phê có xu hướng làm tăng lượng đường trong máu, nhất là ở những người có cơ địa nhạy cảm hoặc mắc bệnh tiểu đường.
Xem thêm: Điểm danh thực phẩm hạ đường huyết nên bổ sung hàng ngày
Vì vậy, hãy cân nhắc kỹ trước khi sử dụng cà phê, đặc biệt nếu bạn đang cần kiểm soát lượng đường huyết ổn định.